Bài giảng tóm tắt
Môn học Triết học Mác - Lênin
tóm tắt bởi Mai K Đa
Khoa Triết học, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân Văn,
Đại học Quốc gia Hà Nội
Cùng với quá trình phát triển của xã hội, của nhận thức và của bản thân triết học, trên thực tế, nội dung của đối tượng của triết học cũng thay đổi trong các trường phái triết học khác nhau.
Ở thời kỳ Hy Lạp Cổ đại nền triết học tự nhiên đã đạt
được những thành tựu vô cùng rực rỡ.
Ở Tây Âu thời Trung cổ, khi quyền lực của Giáo hội bao
trùm mọi lĩnh vực đời sống xã hội thì triết học trở thành người hầu
của thần học. Nền triết học tự nhiên bị thay bằng nền triết học kinh
viện.
Sự phát triển mạnh mẽ của khoa học vào thế kỷ XV, XVI đã tạo
một cơ sở tri thức vững chắc cho sự phục hưng triết học. Đồng thời, sự phát triển
xã hội được thúc đẩy bởi sự hình thành và củng cố quan hệ sản xuất tư bản chủ
nghĩa, bởi những phát hiện lớn về địa lý và thiên văn cùng những thành tựu khác
của cả khoa học tự nhiên và khoa học nhân văn đã mở ra một thời kỳ mới cho sự
phát triển triết học. Triết học duy vật chủ nghĩa dựa trên cơ sở tri thức của
khoa học thực nghiệm đã phát triển nhanh chóng trong cuộc đấu tranh với chủ
nghĩa duy tâm và tôn giáo, đạt tới đỉnh cao mới trong chủ nghĩa duy vật thế kỷ
XVII- XVIII ở Anh, Pháp, Hà Lan.
Hoàn cảnh kinh tế - xã hội và sự phát triển mạnh mẽ của khoa
học vào đầu thế kỷ XIX đã dẫn đến sự ra đời của triết học Mác. Triết học Mác
xác định đối tượng nghiên cứu của mình là tiếp tục giải quyết mối
quan hệ giữa tồn tại và tư duy, giữa vật chất và ý thức trên lập trường duy
vật triệt để và nghiên cứu những quy luật chung nhất của tự nhiên, xã hội
và tư duy.
