[tintuc]
[/tintuc]
Tiền đề khoa học tự nhiên cho sự ra đời của Triết học Mác - Lênin
Môn học: Triết học Mác - Lênin
Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn
Đại học Quốc gia Hà Nội
Môn học: Triết học Mác - Lênin
Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn
Đại học Quốc gia Hà Nội
- Ngoài những
tiền đề về kinh tế - xã hội và lý luận, sự xuất hiện của chủ nghĩa Mác với tư
cách là học thyết cao nhất của chủ nghĩa duy vật, không thể tách rời những
thành tựu của khoa học tự nhiên. Bởi vì, không dựa vào những thành tựu mới của
khoa học tự nhiên thì không thể phê phán được chủ nghĩa duy tâm, tôn giáo, và
không thể khắc phục được phương pháp luận siêu hình về thế giới.
- Trong những
phát hiện của khoa học tự nhiên từ những năm 30 đến những năm 50 của thế kỷ
XIX, Mác và Ăngghen đặc biệt chú ý đến ba phát minh lớn, có ý nghĩa đối với sự
hình thành chủ nghĩa duy vật biện chứng, đó là:
+ Định luật
bảo toàn và chuyển hóa năng lượng (của nhà Vật lý học Rôbéc Mâye người Đức)
+ Học thuyết
Tế bào (của nhà sinh vật học Slâyđen và S.Van người Đức)
+ Học thuyết
tiến hóa (của Đắcuyn người Anh)
- Về nội
dung: Định luật bảo toàn và chuyển hóa năng lượng đã chứng minh khoa học vế sự
thống nhất, không tách rời nhau, sự chuyển hóa lẫn nhau và được bảo toàn giữa
các hình thức vận động khác nhau của thế giới vật chất. Thuyết tế bào chứng
minh cho sự thống nhất về mặt nguồn gốc, hình thái và cấu tạo vật chất của cơ
thể thực vật, động vật và giải thích sự phát triển từ thấp đến cao, từ đơn giản
đến phức tạp của thế giới sinh vật. Thuyết tiến hóa giải thích tính chất biện
chứng của sự phát triển phong phú, đa dạng của các giống loài trong thế giới tự
nhiên hữu sinh bởi tính di truyền, biến dị và mối liên hệ hữu cơ giữa các loài
thực vật, động vật trong quá trình chọn lọc tự nhiên.
- Về giá trị:
Định luật bảo toàn và chuyển hóa năng lượng, thuyết tế bào, thuyết tiến hóa là
những thành tựu khoa học bác bỏ tư duy siêu hình và quan điểm duy tâm tôn giáo
về vai trò của Đấng sáng tạo; khẳng định tính đúng đắn quan điểm về thế giới vật
chất là vô cùng, vô tận, tự tồn tại, tự vận động, tự chuyển hóa của thế giới
quan duy vật biện chứng; khẳng định tính khoa học của tư duy biện chứng duy vật
trong nhận thức và thực tiễn.
Như vậy, sự
xuất hiện của chủ nghĩa Mác không phải là ngẫu nhiên mà là một hiện tượng hợp
qui luật. Nó Do những nguyên nhân kinh tế, xã hội và sự phát triển của tư tưởng
nhân loại trước đó. Khái quát kinh nghiệm của phong trào công nhân và những
thành tựu của khoa học tự nhiên, nghiên cứu có phê phán những tư tưởng lý luận
trước đó, Mác và Ăngghen đã thực hiện bước ngãặc vĩ đại trong triết học, kinh tế
chính trị học và chủ nghĩa xã hội khoa học.
