Mối quan hệ giữa vật chất và ý thức dưới góc độ nhận thức luận được thể hiện như thế nào?
Quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng giữa vật chất và
ý thức thì vật chất có trước (tính thứ nhất), ý thức có sau (tính thứ hai), vật
chất quyết định ý thức khi thừa nhận vật chất tồn tại bên ngoài và độc lập với
ý thức, thì sự nhận thức thế giới phải xuất phát từ thế giới khách quan.
Cùng với sự phát triển của hoạt động biến đổi thế giới, ý thức
của con người phát triển song song với quá trình và có tính độc lập tương đối
tác động trở lại đối với vật chất. Có thể thúc đẩy sự kìm hãm sự phát triển của
quá trình hiện thực.
Chủ nghĩa duy tâm khẳng định rằng trong bất kỳ trường hợp
nào ý thức bao giờ cũng là sự phản ánh thế giới vật chất và sự sáng tạo của ý
thức là sự sáng tạo trong phản ánh và theo khuôn khổ của sự phản ánh, hơn nữa,
tự thân nó ý thức không thể gây ra sự biến đổi nào trong đời sống hiện thực. ý
thức muốn tác động lại đời sống hiện thực phải bằng lực lượng vật chất, nghĩa
là phải được con người thực hiện trong thực tiễn.
Tags:
Tư liệu Mác - Lênin